Węch – jeden z dwóch zmysłów chemicznych będący jednocześnie jednym z najstarszych ze zmysłów znanych organizmom żywym. Niektórzy badacze uważają, że węchomózgowie człowieka przypomina węchomózgowie jaszczurki, a to oznacza, że narząd wyewoluował jeszcze przed oddzieleniem się ssaków. Dziś okazuje się, że rola węchu jest znacznie większa, niż wcześniej przypuszczaliśmy.
Receptory węchowe znajdują się między oczami oraz pod oczami, w nabłonku węchowym. Reagują one na bodźce ze środowiska i przekazują informację do mózgu. Utrata węchu jest jednym z charakterystyczniejszych objawów zakażenia koronawirusem SARS-CoV-2, dotyka większości zarażonych, zaliczana jest do objawów łagodnych. W przebiegu choroby koronawirusowej wirus najprawdopodobniej atakuje komórki podporowe, które są częścią nabłonka węchowego. Mówi się też, że koronawirus może atakować obwodowy układ nerwowy.
Chory węch traci nagle, nie muszą temu towarzyszyć żadne inne objawy związane z układem oddechowym – nie występuje ani katar, ani zatkany nos. U jednych utrata węchu będzie całkowita (anosmia), u innych częściowa, a jeszcze inni chorzy będą mieli węch wybiórczy lub upośledzony (hiposmia, hiperosmia), odbierane zapachy mogą być zniekształcone.
Łagodny przebieg choroby to coś, czego każdy życzyłby sobie, jeśli już dojdzie do zakażenia wirusem, niestety długoterminowa utrata węchu może okazać się niezwykle uciążliwa i niebezpieczna. SARS-CoV-2 jest już z nami na tyle długo, że specjaliści scharakteryzowali tzw. długi covid (ang. long covid) czyli skutki uboczne utrzymujące się długo po zakończeniu choroby COVID-19. Jednym z nich jest właśnie brak węchu utrzymujący się przez wiele miesięcy po zakażeniu, a nawet jego całkowita utrata.
Węch ostrzega nas przed zagrożeniami. Jego utrata może spowodować, że w porę nie zareagujemy na niebezpieczeństwo (np. zapach spalenizny, zapach zepsutego jedzenia). U osób z brakiem lub zaburzeniami węchu dochodzi do utraty apetytu, ogólnej niechęci do jedzenia, co w efekcie daje spadek wagi, niedożywienie, utratę sił. Dzięki węchowi wydziela się także ślina oraz sok żołądkowy, wobec czego brak apetytu może być zrozumiały. Należy wtedy wspomóc się różnymi technikami zachęcającymi do jedzenia.
Zazwyczaj zmysł węchu powinien wrócić maksymalnie po 6 tygodniach od zakażenia, jednak w wielu przypadkach tak się nie dzieje i należy wspomóc się treningiem węchu, który pobudzi go do działania, przypomni mu o swojej funkcji i pomoże przywrócić jakość życia sprzed choroby. Aż 10 procent chorych nie odzyskuje węchu po COVID-19. Na ten moment szacuje się więc, że na świecie jest od 6-10 milionów osób, które nie mają zmysłu powonienia.
Oprócz trenowania węchu samego w sobie warto też sięgnąć po odpowiednie suplementy. Wsparcie organizmu po ciężkich koronawirusowych bojach może okazać się kluczem do odzyskania węchu szczególnie, gdy sięgniemy po witaminy i minerały, które mogą wspierać zmysł powonienia (wkrótce ciąg dalszy: Jak odzyskać zmysły utracone w wyniku COVID-19: trening węchu część 2).
Skomentuj