Mówi się, że jesteśmy pracowitym narodem. Często przywołujemy dane świadczące o tym, że pracujemy najwięcej w Europie. Z jednej strony jest to nasza bolączka, z drugiej zaś – powód do dumy. Praca zajmuje istotne miejsce w naszym życiu. Osoby nie pracujące lub pracujące mniej często uważane są za leniwe i nieprzydatne dla społeczeństwa. Czy słusznie? Czy praca ponad normę i, nie bójmy się użyć tego słowa, pracoholizm, rzeczywiście są powodami do dumy? Dziś przypada Światowy Dzień Pracoholizmu. Przy tej okazji warto przyjrzeć się temu zjawisku.
Kim jest pracoholik?
Zanim przejdziemy do omówienia cech pracoholika, skupmy się na chwilę na samym pracoholizmie. Mówiąc najkrócej, pracoholizm to uzależnienie od pracy. Czy jest to zatem zjawisko pozytywne? Absolutnie nie! Sam termin został po raz pierwszy użyty w latach 70. XX w., a konstrukcja nazwy nawiązywała do słowa “alkoholizm”, co wskazuje na patologiczny charakter zjawiska.
Pracoholicy to najczęściej osoby osoby ambitne i wytrwałe, które stawiają sobie wysoko poprzeczkę w życiu zawodowym. W tym oczywiście nie ma nic złego, ale tylko w przypadku, gdy zachowa się pewne granice. Tymczasem życie pracoholika opiera się na niemal nieustannym dążeniu do osiągnięcia sukcesu i uznania społecznego. Warto tu dodać, iż mimo sukcesów zawodowych, pracoholicy często mają niską samoocenę, którą próbują sobie zrekompensować właśnie poprzez prace ponad normę.
Objawy pracoholizmu
Jak już wspominano, pracoholizm, to rodzaj uzależnienia. Istnieje kilka charakterystycznych objawów, które można dostrzec u osób uzależnionych od pracy. Są to:
- życie w ciągłym pośpiechu,
- ciągłe narażenie na stres,
- koncentrowanie swojego życia wokół spraw zawodowych,
- uważanie pracy za najważniejszy priorytet w życiu,
- problemy ze snem,
- nieumiejętność odpoczywania,
- praca ponad normę (nawet przy braku dodatkowego wynagrodzenia),
- poczucie winy w czasie wolnym od pracy,
- brak wiary we własne umiejętności.
Skutki pracoholizmu
Uzależnienie od pracy niemal nigdy nie wpływa pozytywnie na daną jednostkę. Nadmiar obowiązków powoduje przemęczenie, a co za tym idzie problemy ze zdrowiem, zarówno fizycznym, jak i psychicznym. Taki tryb życia może prowadzić również do wypalenia zawodowego. Do najczęstszych skutków zdrowotnych pracoholizmu należą:
- zawał serca i inne schorzenia układu krążenia,
- wrzodu żołądka,
- osłabienie odporności,
- alergie,
- anemia,
- depresja.
Pracoholicy często mają problemy z życiem towarzyskim i rodzinnym. Nie mają czasu na spotkania ze znajomymi lub rodziną. Z tego względu nierzadko żyją samotnie lub stopniowo oddalają się od swoich bliskich. Warto tu podkreślić, że pracoholik może ukrywać swój problem. Jeśli ma rodzinę, może wynagradzać bliskim swój brak czasu np. poprzez prezenty.
W skrajnych przypadkach, pracoholizm może prowadzić nawet do śmierci z przepracowania. takie sytuacje zdarzają się na szczęście rzadko, jednak pokazują, iż zaburzenie to może mieć groźne następstwa.
Pracoholizm – czy jest z czego być dumnym?
“Jestem pracoholikiem!”, “Ach, ten mój pracoholizm”, “U mnie to już jest pracoholizm”… Słyszeliście te zdania, często wypowiadane z zadowoleniem? Pracowitość uważa się za zaletę i jest oczywiście prawda. Ale zdarza się, że mówimy z dumą o tym, że pracujemy ponad normę i lekceważymy tych, którzy po ośmiu godzinach pracy skupiają się na czymś zupełnie innym. Bywają sytuacje, że wręcz mamy pretensje do swoich współpracowników o to, że nie chcą zajmować się dodatkowymi obowiązkami. Uważamy ich wówczas za leniwych i roszczeniowych. Tylko czy tak powinno być? Nie. Praca jest ważna w życiu człowieka, a pracowitość jest zaletą. Ale pracoholizm to zaburzenie wymagające terapii, a nie powód do dumy. Czy pracę należy szanować? Generalnie tak. Ale w pierwszej kolejności należy szanować samego siebie.
W kontekście pracy w ostatnim czasie na popularności zyskał termin work-life balance. Czy w obecnej epoce kultu pracy może mieć on zastosowanie? Kliknij, aby sprawdzić.
Skomentuj