9 września przypada Światowy Dzień FAS. Święto to ma za zadanie nie tylko zwiększenie świadomości na temat tej choroby, ale również zwrócić uwagę na problem spożywania alkoholu w czasie ciąży. Picie napojów alkoholowych niesie bowiem ze sobą szereg zagrożeń dla nienarodzonego dziecka. Jednym z najpoważniejszych z nich jest FAS, czyli alkoholowy zespół płodowy.
Czym jest FAS?
FAS występuje, gdy płód zostaje wystawiony na działanie alkoholu. Ta ekspozycja zwykle występuje kiedy ciężarna pije alkohol i dostaje się on do krwiobiegu płodu przez pępowinę. Wątroba płodu nie jest w pełni ukształtowana, zatem narząd nie może metabolizować alkoholu. W rezultacie, gdy płód zostaje wystawiony na działanie alkoholu, wchłania go w całości. Alkohol jest niezwykle toksyczny dla płodu. Rezultatem spożywania go podczas ciąży może być zatrzymanie wzrostu dziecka i uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego.
Objawy
Alkoholowy zespół płodowy wiąże się z całą gamą nieprawidłowości fizycznych i psychicznych. Warto tu jednak dodać, iż to, jak dziecko będzie funkcjonowało zależy od stopnia zaburzenia. FAS może bowiem powodować zarówno ciężkie, jak i nieco lżejsze dolegliwości psycho-fizyczne.
Da najczęstszych objawów fizycznych należą:
- niska masa ciała,
- małe oczy,
- mała wielkość głowy,
- specyficzne rysy twarzy,
- cienka górna warga,
- deformacje kości, zwłaszcza palców i kończyn,
- problemy z sercem, nerkami lub kośćmi,
- słaba koordynacja ruchowa,
- problemy ze wzrokiem lub słuchem.
Z kolei do spośród objawów związanych ze sferą psychiczną, wymienić można:
- trudności z zapamiętywaniem,
- niepełnosprawność intelektualna lub niskie IQ,
- kłopoty ze skupieniem uwagi,
- opóźnienia mowy i języka,
- kłopoty z planowaniem lub zorganizowaniem,
- słaby osąd i umiejętności rozumowania,
- trudności w zrozumieniu przyczyny i skutku.
Trzeba jednak pamiętać, że dziecko z FAS nie musi mieć wszystkich wymienionych tu objawów. Dolegliwości te mogą również być spowodowane przez inne schorzenia.
Czy FAS można wyleczyć?
Niestety nie. FAS jest chorobą, która pozostaje nieuleczalna. Odpowiednio szybka interwencja może wesprzeć rozwój dziecka, jednak nie odwróci jego stanu. Dzieci z alkoholowym zespołem płodowym poddawane są rehabilitacji, a czasem terapii behawioralnej. Ważna jest również współpraca z rodzicami lub opiekunami prawnymi, którzy na co dzień zajmują się chorym dzieckiem.
FAS w Polsce
Nie ma dokładnych statystyk opisujących liczbę dzieci w Polsce cierpiących na FAS. Szacuje się, iż choroba ta dotyka między 1-3 przypadków na 1000 urodzeń. W praktyce oznacza to, iż w naszym kraju rocznie na świat może przychodzić nawet 900 dzieci dotkniętych FAS. Liczba ta jest przerażająca, szczególnie zważywszy na przyczynę tej choroby. FAS to ciężkie zaburzenie, którego można uniknąć. Uwagę zwraca fakt, iż na całym świecie rodzi się 10 razy więcej dzieci z alkoholowym zespołem płodowym niż z zespołem Downa.
W naszym społeczeństwie dochodzi do pewnego paradoksu. Z jednej strony mamy świadomość spożywania alkoholu podczas ciąży. Z drugiej zaś według badań przeprowadzonych przez IPSOS, 1/3 badanych nie widzi nic złego w regularnym piciu niewielkiej ilości czerwonego wina podczas ciąży. Również 1/3 badanych kobiet, które urodziły więcej niż jedno dziecko przyznały, iż w ciąży spożywały niewielkie ilości alkoholu.
Z jednej strony mamy więc świadomość tego, że alkohol jest szkodliwy, z drugiej zaś wielu z nas nie widzi potrzeby rezygnacji z niego. W naszym narodzie istnieje długa, niechlubna tradycja spożywania alkoholu i trudno na ten moment wskazać jednoznacznie sposób na przerwanie jej.
Skomentuj