Jeszcze kilkanaście lat temu gry komputerowe kojarzyły się z rozrywka przeznaczoną dla dzieci i młodzieży. Tymczasem obecnie gry przeniknęły do świata popkultury i budzą zainteresowanie nie tylko wśród młodszych odbiorców. Nie da się ukryć, iż ta forma rozrywki budzi pewne kontrowersje. Z jednej strony chyba każdy z nas miał styczność z rodzicem, który z irytacją opowiadał, iż jego dziecko spędza za dużo czasu przed ekranem komputera. Z drugiej zaś sporo osób próbuje przekonywać innych, że gry nie są szkodliwe i mają wiele zalet. Czy mają rację? Jakie są skutki zdrowotne długiego przebywania w świecie wirtualnym?
Zalety gier
Na początku skupmy się na pozytywach. Oprócz rozrywki, gry mogą zapewnić użytkownikom możliwość interakcji – wirtualnej społeczności – podczas wspólnej pracy nad wykonywaniem typowych zadań. Nasze społeczeństwo z powodu epidemii cierpi na samotność, a gry mogą być środkiem komunikacji z innymi. Do tego grona mogą należeć osoby, z które zajmują ważne miejsce w twoim życiu, a z którymi z różnych względów masz utrudniony kontakt lub napięte relacje. To mogą być twoje dzieci lub wnuki, z którymi nie możesz się dogadać z powodu różnic pokoleniowych. Ciekawym przykładem jest też nawiązywanie relacji za pomocą gier z dziećmi autystycznymi. Wirtualna rzeczywistość może stanowić wspólną przestrzeń komunikacji z dziećmi, które do tej pory nie wpuszczały nikogo do swojego świata.
Gry mogą nieść ze sobą pewne korzyści poznawcze, takie jak lepsza kontrola własnej uwagi i lepsze rozumowanie przestrzenne. Na ten moment trudno jednak jednoznacznie określić na ile te umiejętności wykraczają poza strefę gry i przekładają się na funkcjonowanie w rzeczywistym świecie.
Wiedzieliście, gry wideo mają zastosowania medyczne? Wśród nich wymienić można szkolenie osób z chorobami zwyrodnieniowymi w celu poprawy ich równowagi, pomoc nastolatkom z ADHD w doskonaleniu umiejętności myślenia lub szkolenie chirurgów w zakresie wykonywania skomplikowanych technicznie operacji.
Urazy podczas gry
Długotrwałe granie może skutkować określonymi urazami. Wynikają one zarówno ze stresu, jak i z nadmiernego obciążenia stawów. Poświęcanie zbyt dużo czasu grom może skutkować osłabieniem i poczuciem drętwienia mięśni i stawów. Jeśli nie będziesz kontrolować tych dolegliwości, może u ciebie dojść do trwałych urazów i rozwinięcia stanów zapalnych Pośród graczy powszechne są kontuzje rąk i ramion.
Typowym przykładem jest zespół cieśni nadgarstka, który rozwija się u wielu graczy. Zespół cieśni nadgarstka, często obserwowany także u pracowników biurowych, obejmuje zapalenie nerwu w nadgarstku, które powoduje ból i drętwienie.
Kolejny problem to tzw. „kciuk gracza”, który wcześniej był nazywany „kciukiem PlayStation”. Pojawia się, gdy ścięgna poruszające kciukiem ulegają zapaleniu. Termin medyczny to zapalenie pochewki ścięgna de Quervaina, które może prowadzić do obrzęku i ograniczenia ruchu. Gracze są również narażeni na ryzyko wystąpienia palca spustowego lub zwężającego zapalenia pochewki ścięgna, które występuje, gdy palec utknie w zgiętej pozycji z powodu przewlekłego zapalenia. Gracze mogą również mieć „łokieć tenisisty”, bolesne zapalenie w miejscu, w którym ścięgno wchodzi do kości na zewnątrz łokcia.
Otyłość
Niestety, gry komputerowe mogą przyczynić się do powstania otyłość, zarówno wśród dzieci, jak i dorosłych. Wynika to oczywiście z faktu, że gry komputerowe nie stanowią aktywnej formy rozrywki. Jeśli ktoś poświęca dozo czasu na granie, prawdopodobnie nie wykazuje się dużą aktywnością fizyczną. Rzecz jasna, jedno nie musi wykluczać drugiego. Pytanie jednak na ile jesteśmy w stanie zachować proporcję i czy jesteśmy gotowy zrezygnować z kolejnego levelu gry, aby pójść na spacer?
Warto również nadmienić, iż tego rodzaju formy rozrywki sprzyjają podjadaniu. Przy komputerze lub konsoli do gier nierzadko znajdują się opakowania niezdrowych przekąsek. Trzeba jednak podkreślić, iż takie tendencje nie są charakterystyczne jedynie dla graczy. W gruncie rzeczy problem ten dotyczy także wielu innych biernych form rozrywki, takich jak chociażby oglądanie filmów.
Skutki psychiczne
Granie wiąże się również z problemami psychologicznymi. Nadal pozostaje otwartą kwestią, czy uzależnienie od gier wideo, czy zaburzenie gier internetowych (IGD) to wyjątkowy syndrom. Według Amerykańskiego Towarzystwa Psychologicznego, IGD definiuje się go jako doświadczenie co najmniej pięciu z następujących dziewięciu kryteriów w okresie 12 miesięcy:
- zaabsorbowanie grami
- wycofanie
- tolerancja
- utrata zainteresowania innymi czynnościami
- bagatelizowanie użycia
- utrata relacji, możliwości edukacyjnych lub zawodowych
- gry, aby uciec lub złagodzić niepokój, poczucie winy lub inne negatywne stany nastroju
- brak kontroli
- kontynuował granie pomimo problemów psychospołecznych.
Gry są również związane z brakiem snu, bezsennością i zaburzeniami rytmu okołodobowego, depresją, agresją i lękiem. Pojawiły się również obawy, że narażenie na skrajną przemoc, która powszechnie występuje w grach wideo, może znieczulić nastolatków i młodych dorosłych na to zjawisko, powodując problemy emocjonalne, a nawet prowadząc do popełniania przez młodych ludzi aktów przemocy.
Graj, ale z umiarem
Podobnie jak w przypadku wielu innych czynności, które mają potencjalne korzyści i szkody, kluczem jest umiar. Większość szkód związanych z grami uniknąć, ograniczając liczbę godzin spędzanych przed ekranem i angażując się w zdrowe czynności, takie jak ćwiczenia lub kontakty towarzyskie w prawdziwym świecie zamiast w wirtualnej rzeczywistości.
Edukacja jest kluczem do zapobiegania urazom. Gracze powinni zostać przeszkoleni, jak chronić kciuki, nadgarstki i łokcie. Prosta edukacja dotycząca robienia przerw, rozciągania się, jedzenia zdrowych przekąsek oraz odpoczynek i mrożenia kciuka, nadgarstka lub łokcia, gdy zaczyna boleć, może rozwiązać urazy wcześnie, zanim staną się poważne.
Krótko mówiąc, granie w gry wideo może być zabawą i aktywnością społeczną, jeśli stanie się elementem zdrowego stylu życia, który obejmuje dużo snu, ćwiczeń i dobrego odżywiania, zamiast pozwalać, aby gra stała się twoim życiem.
Skomentuj