Czy dieta może wpływać na naszą psychikę? Nowy przegląd badań analizuje dowody. Ogólnie rzecz biorąc, autorzy dochodzą do wniosku, że chociaż odżywianie wydaje się mieć wpływ, wciąż istnieje wiele luk w naszej wiedzy. Czytaj dalej aby dowiedzieć się więcej!
Odżywianie jest istotną częścią codziennego życia, a społeczeństwo jest coraz bardziej zainteresowane wpływem żywności na zdrowie. Jednocześnie zdrowie psychiczne stało się sprawą skupiającą zainteresowanie zarówno naukowców, jak i całej populacji.
Nic więc dziwnego, że zainteresowanie wpływem żywności na zdrowie psychiczne, czyli „psychiatria żywieniowa” lub psychodietetyka, nabiera tempa.
Supermarkety i reklamy informują nas wszystkich, na dużą skalę, o superżywnościach, probiotykach, prebiotykach, modnych dietach i suplementach. Wszystkie powyższe, krzyczą do nas: “Wzmocnią nasze ciało i umysł!”.
Pomimo przekonań kierowników marketingu i producentów żywności, dowody łączące spożywaną przez nas żywność z naszym stanem umysłu są mniej jednoznaczne, niż sugerują to hasła reklamowe.
Autorzy nowego przeglądu wyjaśniają: „Zaburzenia neuropsychiatryczne stanowią jedne z najpilniejszych wyzwań społecznych naszych czasów”. Jeśli można zapobiec lub leczyć te stany za pomocą prostych zmian w diecie, to odmieniłoby to życie milionów ludzi.
Temat ten jest złożony i skomplikowany, ale próba zrozumienia jego niuansów jest niezbędna do odkrycia prawdy.
Niedawno grupa naukowców dokonała przeglądu istniejących badań dotyczących żywienia i zdrowia psychicznego. Teraz opublikowali swoje odkrycia w czasopiśmie European Neuropsychopharmacology.
Autorzy ocenili obecne dowody, aby lepiej zrozumieć prawdziwy wpływ żywności na zdrowie psychiczne. Szukali również dziur w naszej wiedzy, odkrywając obszary wymagające zwiększonej uwagi naukowej.
To ma sens
Ta,że dieta może wpływać na nastrój ma sens. Przede wszystkim nasz mózg potrzebuje konkretnych składników odżywczych do prawidłowego funkcjonowania. Ponadto spożywane przez nas jedzenie bezpośrednio wpływa na inne czynniki, takie jak bakterie jelitowe, hormony, neuropeptydy i neuroprzekaźniki, które mogą wpływać na nastrój i funkcje poznawcze.
Zbieranie informacji o tym, w jaki sposób rodzaje diet wpływają na określone problemy zdrowia psychicznego, jest niezwykle trudne.
Recenzenci stwierdzili na przykład, że w wielu dużych przekrojowych badaniach populacji wykazano związek między niektórymi składnikami odżywczymi a zdrowiem psychicznym. Jednak z tego rodzaju badań nie można ustalić, czy sama żywność napędza zmiany w zdrowiu psychicznym.
Na drugim końcu skali dobrze kontrolowane badania interwencyjne w diecie, które lepiej dowodzą związku przyczynowego, mają tendencję do rekrutowania mniejszej liczby uczestników i trwają tylko przez krótki okres.
Główny autor, prof. Suzanne Dickson z Uniwersytetu w Göteborgu w Szwecji, wyjaśnia nadrzędny motyw ustaleń zespołu:
„Odkryliśmy, że istnieje coraz więcej dowodów na związek między niewłaściwą dietą a pogorszeniem zaburzeń psychicznych, w tym lęku i depresji. Jednak wiele powszechnych przekonań na temat skutków zdrowotnych niektórych pokarmów nie jest popartych solidnymi dowodami”.
Niektóre szczegóły
Jedną z diet, na którą zwrócono dużą uwagę w ciągu ostatnich kilku lat, jest dieta śródziemnomorska. Zgodnie z najnowszym przeglądem istnieją stosunkowo mocne dowody sugerujące, że dieta śródziemnomorska może korzystnie wpływać na zdrowie psychiczne.
W swoim przeglądzie autorzy wyjaśniają, w jaki sposób „systematyczny przegląd obejmujący łącznie 20 badań ciągłych i 21 przekrojowych dostarczył przekonujących dowodów na to, że dieta śródziemnomorska może mieć działanie ochronne przed depresją”.
Znaleźli również mocne dowody sugerujące, że wprowadzenie pewnych zmian w diecie może pomóc ludziom z pewnymi stanami chorobowymi. Na przykład dzieci z padaczką lekooporną mają mniej napadów, gdy stosują dietę ketogenną, która jest bogata w tłuszcz i uboga w węglowodany.
Ponadto osoby z niedoborami witaminy B-12 doświadczają problemów z ospałością, zmęczeniem i pamięcią. Niedobory te są również związane z psychozą i manią. Dla tych osób suplementacja witaminą B-12 może znacznie poprawić samopoczucie psychiczne.
Jednak, jak zauważają autorzy, wcale nie jest jasne, czy witamina B-12 miałaby taki sam wpływ na osoby bez jej niedoboru.
Mamy jeszcze wiele do odkrycia
W przypadku wielu pytań, które badacze zbadali w tym przeglądzie, nie można było dojść do jednoznacznych wniosków. Na przykład w przypadku witaminy D niektóre badania wykazały, że suplementacja poprawia pamięć roboczą i umiejętność skupienia uwagi u starszych osób. Inne badania wykazały, że stosowanie suplementów witaminy D może zmniejszyć ryzyko depresji.
Jednak wiele z tych badań było niewielkich, a inne podobne badania wykazały, że witamina D nie ma żadnego wpływu na zdrowie psychiczne.
Jak podkreślają autorzy recenzji, ponieważ „znaczna część populacji ma niedobór witaminy D”, ważne jest zrozumienie jej roli w zdrowiu psychicznym.
Podobnie dowody na rolę odżywiania w zaburzeniu nadpobudliwości z deficytem uwagi (ADHD) były dość zróżnicowane.
Jak zauważa prof. Dickson: „Widzimy, że wzrost ilości rafinowanego cukru w diecie wydaje się zwiększać ADHD i nadpobudliwość, podczas gdy spożywanie większej ilości świeżych owoców i warzyw wydaje się chronić przed tymi objawami. Potwierdza to o stosunkowo niewiele badań, a wiele z nich nie trwało wystarczająco długo, aby wykazać długoterminowe efekty ”.
„Istnieje ogólne przekonanie, że porady dietetyczne dotyczące zdrowia psychicznego opierają się na solidnych dowodach naukowych. W rzeczywistości bardzo trudno jest udowodnić, że określone diety lub określone składniki diety wpływają na zdrowie psychiczne”. – Prof. Suzanne Dickson
Autorzy wyjaśniają niektóre nieodłączne trudności w badaniu wpływu diety na zdrowie psychiczne i przedstawiają pomysły na przyszłość. Podsumowując, prof. Dickson stwierdza:
„Psychiatria żywieniowa to nowa dziedzina. Przesłanie tego artykułu jest takie, że wpływ diety na zdrowie psychiczne jest realny, ale musimy zachować ostrożność, wyciągając wnioski na podstawie tymczasowych dowodów. Potrzebujemy więcej badań na dłuższą metę by określić psychiczne skutki codziennej diety. ”
Skomentuj