fbpx
zaburzenia

Depresja dwubiegunowa (CHAD) – życie na huśtawce

Wzrost energii, spadek poziomu lęku, dobry nastrój, łatwość nawiązywania kontaktów, mniejsza potrzeba snu kreatywność i śmiałe decyzje – czy dla większości z nas nie brzmi to jak przepis na idealne samopoczucie?

Jeśli jednak dopełnimy obraz: rozdrażnieniem (szczególnie w reakcji na krytykę), problemami w koncentracji (natłok myśli, niemożność czytania, skupienia się na rozmowie), rozhamowaniem seksualnym (które może powodować negatywne konsekwencje takie jak rozpad związku, zdrady, choroby, niechciane ciąże), obniżonym samokrytycyzmem a zwiększoną impulsywnością (skutkującymi np. ryzykownymi inwestycjami finansowymi) – perspektywa (hipo)manii przestaje być już tak kusząca. Co więcej, w depresji dwubiegunowej okresy „dobrego samopoczucia” przeplatają się z okresami jego obniżenia, a z czasem „dołki” zaczynają trwać dłużej i zdarzać się częściej niż „górki”…



Kiedy jestem sobą?

Praca terapeutyczna z osobą cierpiącą na depresję dwubiegunową (CHAD) to połączone działania psychiatry (farmakoterapia) i psychoterapeuty/tki (psychoterapia). Leki pozwalają na ustabilizowanie nastroju (wyrównanie „górek” i „dołów”), psychoterapia z kolei motywuje  do podtrzymania leczenia oraz uczy rozpoznawania pierwszych sygnałów zmiany faz i wdrażania umiejętności szybkich reakcji zapobiegających ich utrwaleniu i pogłębieniu.

CHAD to choroba, która często rozpoczyna się w młodym wieku 17-25 lat, a zatem w okresie kiedy tożsamość jeszcze się kształtuje. Nagłe zmiany nastroju, pociągające za sobą zmiany myślenia i samooceny sprawiają,  że pacjenci/tki mogę mieć trudność w określeniu „kim tak naprawdę są”. W nastroju (hipo)maniakalnym są gotowi/e przenosić góry, mieć przekonanie o swojej wyjątkowości i misji, podczas gdy w depresji nie są w stanie wstać z łóżka, toną w poczuciu beznadziejności i poczuciu, że „są nikim”. Gdzie zatem leży prawda? Pewnie gdzieś pośrodku, lecz ten środek właśnie jest dla pacjentów/tek z CHAD czymś kompletnie niezrozumiałym. Kiedy przywykło się (o ile można w ogóle do tego przywyknąć) do życia na rollercoasterze trudno przesiąść się do kolejki wąskotorowej. Trudno zaakceptować nastrój, który nie wpada w skrajności, ale oscyluje gdzieś w granicach średnich rejestrów.

O trudnościach w leczeniu depresji dwubiegunowej

Przyjmuje się, że proces ostatecznej diagnozy CHAD może zająć nawet kilkanaście lat. Dlaczego aż tak długo? Pacjenci/tki z CHAD często zmieniają specjalistów, nie informują (lub niekiedy nie są pytani/e) o okresy znacznie lepszego nastroju, trafiają do leczenia tylko fazie depresji,  a przerywają terapię, gdy zaczyna się (hipo)mania, mają trudność w zaakceptowaniu diagnozy, systematycznym stosowaniu leków oraz zrezygnowania z okresów (hipo)manii. Dlatego tak ważny jest udział bliskich osób, które rozumieją i wspierają pacejnta/tkę w każdym momencie procesu leczenia, depresji, manii i stabilizacji. Osobom zainteresowanym lepszym zrozumieniem tej choroby polecam film Mr. Jones z 1993 r.



Nieleczony CHAD może prowadzić do przerwania linii życiowej (utrata pracy, długi, pobyt w szpitalu psychiatrycznym), samobójstwa (w okresie depresji), oraz – z upływem lat – do coraz  ostrzejszych zmian nastroju. Pomimo trudności i wyzwań jakie niesie leczenie, daje ona nadzieję na ustabilizowanie funkcjonowania i przejęcia kontroli nad chorobą.

Ewa Kruchowska

psycholożka dzieci i młodzieży, psychoterapeutka w trakcie czteroletniego szkolenia w nurcie CBT, trenerka kompetencji miękkich w tym Kreatywności i Kreatywnego Rozwiązywania Problemów, certyfikowana trenerka WenDo - samoobrony i asertywności dla kobiet i dziewczynek, wykładowczyni. Właścicielka i psycholożka Gabinetu Pomocy Psychologicznej i Rozwoju Osobistego „Do siebie” w Nowym Targu www.ewakruchowska.pl. Członkini Zespołu Interdyscyplinarnego ds. Przemocy. Pracuje w Punkcie Informacji i Wsparcia dla Osób Uwikłanych w Przemoc w Nowym Targu, w Gminnym Punkcie Konsultacyjnym ds. Profilaktyki, Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Narkomanii oraz jako wykładowczyni w Państwowej Podhalańskiej Wyższej Szkole Zawodowej. Współautorka czterech monografii naukowych. Specjalistka Zdrowego Zdrowia

Skomentuj

Zostaw komentarz