Kobieca histeria stanowiła „zaburzenie”, które w dawnych czasach lekarze bardzo chętnie diagnozowali. Ten rzekomy stan zdrowia psychicznego mógł bardzo łatwo wyjaśniać wszelkie sytuacje, zdarzenia i problemy, które dla mężczyzn okazywały się zwyczajnie niekomfortowe. Wśród nich wymienić można depresję, zespół stresu pourazowego, a nawet bezpłodność. W jaki sposób diagnozowano histerię? Jak rzekomo się objawiała? Jak ją leczono?
Histeria kobieca w XVIII w.
Chociaż pierwotne pojęcie kobiecej histerii sięga daleko w historię medycyny i filozofii, diagnozowanie tego zaburzenia stało się popularne w XVIII wieku.
W 1748 roku francuski lekarz Joseph Raulin opisał histerię jako „dolegliwość oparów” – po francusku paroprzepuszczalność afektywną – chorobę rozprzestrzeniającą się poprzez zanieczyszczenie powietrza w dużych obszarach miejskich.
Raulin zauważył, że zarówno mężczyźni, jak i kobiety mogą wpaść w histerię. Kobiety były jednak jego zdaniem bardziej podatne na tę dolegliwość ze względu na ich leniwy i drażliwy charakter.
W traktacie opublikowanym w latach 1770–1773 inny francuski lekarz, François Boissier de Sauvages de Lacroix, opisuje histerię jako coś zbliżonego do niestabilności emocjonalnej, „podlegającej nagłym zmianom z wielką wrażliwością duszy”.
Niektóre z objawów histerii, które wymienił, to: ból w klatce piersiowej, duszność, trudności w przełykaniu, zimne kończyny, wahania nastroju, majaczenie.
De Sauvages twierdził też, że ten stan dotyka przede wszystkim kobiety. Mężczyźni natomiast rzadko wpadają w histerię.
Według niego przyczyną kobiecej histerii była często deprywacja seksualna. Aby to zilustrować, przedstawił studium przypadku zakonnicy dotkniętej histerią, która została wyleczona dopiero wtedy, gdy… życzliwy fryzjer zdecydował się jej pomóc.
Innym sposobem „leczenia” histerii była hipnoza, rzekoma terapia psychosomatyczna spopularyzowana przez Franza Antona Mesmera, niemieckiego lekarza działającego w XVIII-wiecznej Europie.
Histeria w XIX wieku
W XIX i na początku XX wieku jeszcze więcej mówiło się o kobiecej histerii i jej potencjalnych przyczynach.
W latach pięćdziesiątych XIX wieku amerykański lekarz Silas Weir Mitchell, który szczególnie interesował się histerią, zaczął promować „leczenie odpoczynkiem ” jako skuteczną metodę radzenia sobie z tym zaburzeniem.
Leczenie odpoczynkowe obejmowało leżenie w łóżku i unikanie wszelkiej aktywności fizycznej i intelektualnej. Trzeba zaznaczyć, że taka terapia zalecana była tylko kobietom. Mężczyźni, którym zdarzyło się wpaść w histerię, według Mitchella powinni wykonywać wzmożone ćwiczenia fizyczne.
We Francji neuropsychiatra Pierre Janet, który był najbardziej aktywny w latach osiemdziesiątych XIX wieku i na początku XX wieku, argumentował, że histeria wynikała z własnego, wypaczonego postrzegania choroby fizycznej. Według Janeta histeria była „chorobą nerwową”, w której następowała „dysocjacja świadomości”, często charakteryzująca się takimi objawami, jak somnambulizm, pojawienie się „podwójnej osobowości” i mimowolnych drgawek.
Histerią interesował się również twórca psychoanalizy, Zygmunt Freud, choć jego poglądy na jej przyczyny ulegały wahaniom w trakcie jego kariery.
Freud twierdził, że histeria polega na zamianie problemów psychologicznych na objawy fizyczne, często z elementem tłumienia erotyki.
Początkowo zasugerował, że objawy histerii są spowodowane traumatycznymi wydarzeniami, choć później twierdził, że wcześniejsza trauma nie była konieczna do rozwoju histerii.
„Masaż miednicy”
Temat kobiecej histerii był popularny także pod koniec XIX wieku, kiedy to jako formę leczenia lekarze zalecali „masaż miednicy”. Terapia ta nie była niczym innym niż stymulacją żeńskich narządów rozrodczych. Nie ma jednak jednoznacznych przesłanek, które potwierdzałyby tę teorię. Niemniej, nie pojawiła się ona bezpodstawnie, gdyż XIX-wieczne traktaty medyczne podkreślały związek między kobiecą seksualnością a histerią.
Dlatego przez długi czas histeria pozostawała pojęciem ogólnym, obejmującym liczne i bardzo różne objawy, wzmacniające szkodliwe stereotypy dotyczące płci.
Chociaż ten „stan” nie jest już rozpoznawany i zaczął „wychodzić z mody” w XX wieku, był to właściwie długi i niepewny proces.
Pierwszy Diagnostyczny i statystyczny podręcznik zaburzeń psychicznych ( DSM-I ) Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego (APA) – opublikowany w 1952 roku – nie wymienia histerii jako stanu zdrowia psychicznego. Lekarze musieli przebyć zatem długą drogę zanim przestali wiązać realne zaburzenia psychiczne lub zwyczajne niedyspozycje ze specyfika danej płci.
Źródło: Medical News Today
Skomentuj