Stres jest jednym z czynników mających wpływ na zdrowie psychiczne. Z jednej strony może on być motywatorem do działania, z drugiej zaś – powodować depresję i inne problemy psychiczne. Może on również powodować… Przyrost masy ciała Dowiedz się więcej na ten temat z fragmentu książki Anny Piekarczyk Dieta wspomagająca leczenie depresji, zaburzeń lękowych oraz skutków przewlekłego stresu.
Konsekwencje zdrowotne przewlekłego stresu. Odporność immunologiczna
Krótkotrwały stres może być korzystny dla organizmu, ale gdy staje się długotrwały, jest groźnym czynnikiem osłabiającym odporność. Długotrwały stres zmniejsza liczbę komórek odpornościowych zwalczających wirusy i bakterie, poprzez zmniejszenie produkcji m.in. interferonu oraz cytokin, które chronią przed infekcjami i
zmianami nowotworowymi.
Wiemy już, że pod wpływem stresu mogą nasilić się choroby czynnościowe przewodu pokarmowego, zaburzenia hormonalne, choroby alergiczne, nadciśnienie tętnicze, objawy chorób autoimmunologicznych (np. reumatoidalne zapalenie stawów, WZJG, choroba Hashimoto).
Długotrwały stres wiąże się z przewlekłym podwyższeniem stężenia kortyzolu, który odpowiada za reakcję organizmu na czynniki stresogenne. W stanach wysokiego poziomu stresu, kortyzol uwalniany jest w bardzo dużej ilości. Jego działanie sprawia, że zwężają się naczynia krwionośne, rytm serca ulega przyspieszeniu, przez co wzrasta ciśnienie tętnicze krwi. Kortyzol pobudza glukoneogenezę, przez co wpływa na wzrost stężenia glukozy we krwi. Oprócz tego, uwalnia wapń z kości, dzięki czemu mięśnie kurczą się prawidłowo. Jednakże, długotrwały stres, a w konsekwencji przewlekły nadmiar kortyzolu oraz katecholamin (adrenalina i noradrenalina), jest szkodliwy dla organizmu, chociażby dla samego układu ruchu.
Rozpad białek mięśniowych i ubytki kostne. Przykład negatywnego działania kortyzolu na układ ruchu.
| Tkanka kostna (Demineralizacja) |
Tkanka mięśniowa (Rozpad białek mięśniowych, zwiększona pobudliwość mięśni) |
| Redukcja gęstości kości. Podatność na złamania i pęknięcia. |
Zmniejszenie siły mięśniowej. Znaczne osłabienie mięśni. |
Dużo stresu, dużo kortyzolu, większy brzuch – jak to się dzieje?
Czy masz wrażenie, że cała Twoja sylwetka zaczyna nabierać smukłego kształtu, chudniesz, ale tłuszcz z brzucha w ogóle nie znika? Być może przyczyna tego problemu leży w kortyzolu? Kortyzol jest nazywany hormonem stresu i nic w tym dziwnego, ponieważ w sytuacjach stresowych jego stężenie znacznie wzrasta, co motywuje organizm do działania („walcz albo uciekaj”).
Kiedy podwyższone stężenie kortyzolu utrzymuje się w organizmie przez dłuższy czas, może również wzrosnąć poziom tkanki tłuszczowej na brzuchu. Kortyzol podczas stresu podnosi stężenie glukozy we krwi i jednocześnie wzrasta stężenie insuliny! A warto wiedzieć, że kortyzol w połączeniu z insuliną promuje odkładanie się tkanki tłuszczowej. Insulina ułatwia transport kwasów tłuszczowych do komórek tkanki tłuszczowej i hamuje lipolizę (rozpad tłuszczu), powodując wzrost tkanki tłuszczowej. W ten sposób łatwiej powstaje oponka na brzuchu.
Co gorsza, z czasem osłabieniu ulega wrażliwość naszych tkanek na insulinę, a to z kolei może prowadzić do powstawania insulinooporności i dalszych zaburzeń metabolicznych. Ponadto, wysokie stężenie kortyzolu zwiększa apetyt i wzmacnia zachcianki na słodkie i tłuste potrawy, jednym słowem na niezdrowe pokarmy.
Przewlekłe podniesione stężenie kortyzolu skutkuje zmianami w budowie ciała. Charakterystyczna dla tego typu zaburzenia jest okrągła twarz (tzw. księżyc w pełni), odkładanie się tłuszczu w okolicy karku, zwiększenie obwodu brzucha (tzw. żabi brzuch), cienka skóra z purpurowymi rozstępami, wychudzenie nóg, rąk oraz
zaniki mięśni.
Na niestabilne stężenie kortyzolu narażone są też osoby z niedoborem snu oraz zaburzeniami rytmu dnia i nocy, a więc osoby, które najczęściej pracują w nocy lub bardzo późno chodzą spać.
Przeczytaj także artykuł dotyczący diety w depresji.
Skomentuj