Może się wydawać, że schorzenia stawów dotyczą głównie osób starszych. Tymczasem istnieje choroba, która atakuje dzieci i młodzież. Mowa tu o młodzieńczym idiopatycznym zapaleniu stawów (MIZS).
MIZS jest chorobą układową tkanki łącznej dzieci i nastolatków (pojawia się przeważnie do 16. roku życia), uszkadza chrząstkę stawową, nasady kostne. Jej istotą jest przewlekły proces zapalny o podłożu autoimmunologicznym. Oznacza to, że w wyniku nieznanego defektu układ immunologiczny atakuje tkanki własnego organizmu. Przebieg choroby jest różnorodny. Dziecko może skarżyć się na bóle nóg po spacerze, szybko męczyć się podczas wykonywania prostych czynności. Mogą też pojawić się stany podgorączkowe nieznanego pochodzenia oraz powiększone węzły chłonne. Inne objawy to: zmniejszenie masy ciała, osłabienie, brak łaknienia, wysypka koloru łososiowego głównie na tułowiu lub kończynach. Nasilenie objawów ma zwykle miejsce w godzinach porannych. Charakterystyczne dla MIZS jest zajęcie niesymetryczne dużych stawów (np. kolano). Choroba atakuje nie tylko stawy. W wyniku powikłań dzieci mogą również dotknąć choroby narządów wewnętrznych: nerek, śledziony, wątroby, a przede wszystkim serca.
Jeśli w twojej rodzinie lub najbliższym otoczeniu pojawi się problem MIZS, powinieneś przykładać wagę do kilku ważnych kwestii.
1. Aktywność fizyczna
Regularna i prawidłowa rehabilitacja wpływa korzystnie na stan zdrowia osób cierpiących na MIZS. Trzeba jednak przy tym pamiętać, aby unikać ryzykownych sportów kontaktowych, obciążających nadmiernie układ ruchu. Bezpiecznymi ćwiczeniami będzie tu pływanie lub jazda na rowerze. Tego rodzaju trening angażuje duże grupy mięśni i nie obciąża zbytnio stawów. Jeśli to możliwe, korzystajcie całą rodziną z ruchu na świeżym powietrzu.
2. Dieta
Dieta dla osób cierpiących na MIZS powinna być oparta na warzywach, owocach, rybach, białku roślinnym i zwierzęcym. Dobrym przykładem będzie tu dieta śródziemnomorska, która może hamować rozwój choroby. Warto też pomyśleć o suplementacji tranem, zwłaszcza jeśli dziecko nie lubi ryb. Pamiętaj też, że w rozwoju kośca istotna jest witamina D i wapń. Oprócz tego starajcie się spożywać dużo błonnika pokarmowego, gdyż zmniejsza on stężenie CRP. W tym celu można np. jasne pieczywo zastąpić pełnoziarnistym.
W codziennej diecie należy unikać sklepowych słodyczy i produktów typu fast food. Powinno się także ograniczyć produkty zawierające fosforany. Wśród nich wymienić można: wędliny, kiełbasy, serki topione, produkty gotowe, napoje słodzone. Tego typu żywność negatywnie wpływa na bilans wapnia w organizmie. Stany zapalne mogą również nasilać olej kukurydziany i słonecznikowy oraz margaryna roślinna.
Więcej na temat odżywiania w chorobach stawów, możesz przeczytać w naszym artykule Co jeść na zdrowe stawy? 10 produktów, które powinieneś włączyć do diety!
3. Oczy
W przypadku dzieci chorujących na MIZS, wskazana jest systematyczna kontrola okulisty. Jednym z powikłań MIZS okazuje się zapalenie błony naczyniowej oka. Choroba ta może rozwijać się bezobjawowo, niesie ze sobą natomiast poważne konsekwencje zdrowotne. Dlatego też potrzebna jest stała opieka specjalisty.
4. Kąpiele lecznicze
Można zastosować kąpiele siarczkowo-siarkowodorowe i kąpiele solankowe. Usprawniają one krążenie i wspomagają regenerację tkanki łącznej. Nie należy jednak stosować ich w okresie zaostrzenia choroby, gdyż pod wpływem ciepła objawy mogą się nasilić. Kąpiele daja korzystne rezultaty w okresie remisji MIZS.
5. Psychika
Dziecko cierpiące na MIZS powinno mieć odpowiednie warunki do relaksu, snu, odpoczynku. W miarę możliwości zredukuj też potencjalne czynniki stresogenne. Niekorzystnie wpływają one na układ odpornościowy, a co za tym idzie – mogą prowadzić do zaostrzenia objawów choroby.
Pamiętaj, że dziecko, szczególnie gdy jest chore, potrzebuje wsparcia osoby dorosłej. Rozmowy, otwartość i zrozumienie pomagają zmierzyć się z obawami, także tymi związanymi z chorobą. Zdrowe relacje w najbliższym otoczeniu pomagają zmniejszyć poziomo stresu, co jest istotne dla postępów w leczeniu. Im więcej wiemy o chorobie, im częściej o niej rozmawiamy i wymieniamy się swoimi spostrzeżeniami, tym lepiej sobie z nią radzimy.
Więcej porad i szczegółów postępowania w MIZS oraz innych schorzeniach stawów znajdziesz w książce S.O.S dla stawów. Wsparcie żywieniowe w chorobach reumatycznych Katarzyny Olejniczak i Anny Piekarczyk
Skomentuj