Według nowego badania spożywanie 1 szklanki jagód każdego dnia może poprawić markery metaboliczne związane z ryzykiem sercowo-naczyniowym.
Jagody są smaczne i pożywne, jeśli mogłyby również obniżyć ryzyko chorób serca, byłoby to dodatkowa premią.
Z tego powodu amerykańska rada Highbush Blueberry Council pomogła przygotować badanie mające na celu sprawdzenie potencjalnych korzyści jagód dla zdrowia serca.
Naukowcy z University of East Anglia w Wielkiej Brytanii nawiązali w tym celu współpracę z naukowcami z Harvard University w Cambridge, MA. W szczególności chcieli zrozumieć czy regularne spożywanie jagód może zmienić profil metaboliczny osób z zespołem metabolicznym.
Zespół metaboliczny opisuje zespół stanów, które obejmują wysokie ciśnienie krwi, nadmiar tkanki tłuszczowej w okolicach talii, wysoki poziom cukru we krwi oraz nieprawidłowe poziomy cholesterolu i trójglicerydów. Razem czynniki te zwiększają ryzyko chorób sercowo-naczyniowych i cukrzycy typu 2.
Obecnie zespół metaboliczny dotyka ponad jedną trzecią dorosłych w USA, przez co niektórzy eksperci nazywają to globalną epidemią.
Jagody i antocyjany
„Wcześniejsze badania wykazały, że ludzie, którzy regularnie jedzą jagody, mają mniejsze ryzyko rozwoju chorób, w tym cukrzycy typu 2 i chorób układu krążenia” – mówi główny badacz, prof. Aedin Cassidy. – „To może być spowodowane tym, że jagody są bogate w naturalnie występujące związki zwane antocyjanami”.
Antocyjany to rozpuszczalne w wodzie pigmenty, które mogą być czerwone, czarne, niebieskie lub fioletowe. Te flawonoidy są obecne w tkankach roślin – łodygach, liściach, kwiatach, korzeniach i owocach.
Wcześniejsze badania wykazały związek między zwiększonym spożyciem antocyjanów a zmniejszonym ryzykiem śmiertelności; inni powiązali te substancje ze zmniejszonym ryzykiem chorób układu krążenia.
Jednak do tej pory większość badań odbywała się przez stosunkowo krótki okres, niektóre z nich dotyczyły spożycia tylko jednej porcji jagód.
Nie przeprowadzono również randomizowanych badań kontrolowanych analizujących potencjał jagód do ochrony przed chorobą w populacji o podwyższonym ryzyku rozwoju, np. cukrzycy typu 2 i chorób układu krążenia.
Profesor Cassidy mówi: „Chcieliśmy dowiedzieć się czy jedzenie jagód może pomóc ludziom, którzy zostali zidentyfikowani jako zagrożeni rozwojem tego rodzaju schorzeń”.
Testowanie proszku borówkowego
W celu przeprowadzenia badania zespół zatrudnił 115 uczestników w wieku 50-75 lat, z których wszyscy byli z nadwagą lub otyłością i mieli zespół metaboliczny. Badanie trwało 6 miesięcy, co czyni je najdłuższym tego rodzaju.
Co ważne, naukowcy wykorzystali „osiągalne dietetycznie poziomy” jagód, zamiast oczekiwać, że uczestnicy każdego dnia spożywają niezrównoważoną i nierealistyczną ilość jagód.
Podzielili uczestników na trzy grupy:
- Jedna grupa spożywała 1 szklankę (150 gramów) liofilizowanych sproszkowanych jagód dziennie.
- Inna grupa spożywała pół szklanki (75 gramów) liofilizowanych sproszkowanych jagód dziennie.
- Ostatnia grupa działała jako grupa kontrolna, otrzymali proszek podobny do proszku borówkowego, ale zawierający głównie dekstrozę, maltodekstrynę i fruktozę.
Na początku i na końcu badania naukowcy ocenili biomarkery oporności na insulinę, stanu lipidów i funkcji naczyń. Niedawno opublikowali swoje odkrycia w American Journal of Clinical Nutrition.
„Odkryliśmy, że spożywanie 1 szklanki borówek dziennie prowadzi do trwałej poprawy funkcji naczyniowych i sztywności tętnic – co wystarczy, aby zmniejszyć ryzyko chorób układu krążenia o 12–15%.” – Współprowadzący autor badania dr Peter Curtis
Co ciekawe, naukowcy dostrzegli tylko korzyści w grupie spożywającej 1 filiżankę jagód dziennie – nie zaś u tych, którzy spożywali pół filiżanki.
Dr Curtis uważa, że dzieje się tak, ponieważ „wyższe dzienne spożycie może być potrzebne dla wyciągnięcia korzyści zdrowotnych dla serca u otyłych, w porównaniu z ogólną populacją”.
Warto również zauważyć, że dodatek jagód nie zmieniła innych parametrów mierzonych przez naukowców. Autorzy piszą:
„Nie wykazano żadnych korzystnych skutków dla pierwszorzędowego punktu końcowego [wrażliwości na insulinę] ani wskaźników kontroli glukozy. […] Interwencja nie miała wpływu na [ciśnienie krwi] ani inne biomarkery funkcji naczyń”.
Wyjaśnienie korzyści płynących z jagód
Naukowcy uważają, że korzyści sercowo-naczyniowe, które zaobserwowali, wynikają przede wszystkim z obecności antocyjanów w jagodach.
W jelicie cienkim organizm metabolizuje antocyjany w celu wytworzenia szeregu substancji chemicznych. Niektóre z tych chemikaliów zapewniają utrzymanie bakterii jelitowych i „prawdopodobnie odgrywają kluczową i korzystną rolę metaboliczną”, mówią autorzy badania.
Oferują do tego kilka przykładów. Na przykład niektórzy badacze wykazali, że kwas syringowy, który jest substancją chemiczną wytwarzaną przez metabolizm antocyjanów, przynosi korzyści komórkom śródbłonka naczyniowego w badaniach laboratoryjnych.
Podobnie naukowcy odkryli, że kwas wanilinowy, inny produkt rozkładu, zmniejsza nadciśnienie u szczurów.
Dr Curtis podsumowuje:
„Prostym i osiągalnym przesłaniem jest codzienne spożywanie 1 szklanki jagód w celu poprawy zdrowia układu krążenia”.
W tym miejscu warto wspomnieć, że inne produkty też zawierają antocyjany:
- czarne porzeczki,
- czarne i czerwone maliny,
- jeżyny,
- czerwona kapusta,
- śliwki,
- czerwona rzodkiewka,
- czarna marchew
- fioletowe ziemniaki.
Chociaż ten projekt był pierwszym długoterminowym, kontrolowanym badaniem dotyczącym borówek oraz zdrowia układu krążenia i metabolizmu, należy pamiętać, że tylko 115 uczestników ukończyło tę próbę.
Do końca w grupie spożywającej 1 filiżankę borówki dziennie pozostało tylko 37 uczestników.
Borówki mogą być zdrowym dodatkiem do każdej diety, podobnie jak większość innych owoców i warzyw. Jednak naukowcy będą musieli przeprowadzić więcej badań, aby potwierdzić korzyści kliniczne jagód.
Ponieważ Rada Highbush Blueberry z USA jest zaangażowana w „stymulowanie popytu konsumentów”, prawdopodobnie nastąpi więcej badań.
Skomentuj