fbpx
porady zdrowe ciało

Uważność w walce ze świątecznym objadaniem się

Święta to czas, gdy na stole pojawia się wiele smakowitych pokus. Często są to długo wyczekiwane dania, których mamy okazję skosztować tylko w tym okresie. No właśnie skosztować… Niestety najczęściej na smakowaniu się nie kończy, z talerza znikają kolejne smakołyki, a my czujemy się coraz bardziej ociężali. Przyjemność wspólnego spędzania czasu w rodzinnym gronie ustępuje miejsca niestrawności, poczuciu nadmiernej sytości i wyrzutom sumienia. Na szczęście możemy w tym roku nieco zmodyfikować ten mało optymistyczny scenariusz. 



Uważne jedzenie 

Jednym z powodów nadmiernego objadania się może być pośpiech połączony z brakiem uważności. Wrzucamy w siebie kolejne porcje jedzenia, tak naprawdę w małym stopniu będąc świadomymi jego smaku, czy ilości. Ignorujemy nie tylko płynące z jedzenia doznania, ale też płynące z naszego ciała sygnały świadczące o sytości. W ten sposób zwiększamy ryzyko  przejedzenia. Zapobiec temu zjawisku możemy w stosunkowo łatwy sposób – poprzez zastosowanie praktyki uważności.

Spróbujmy jedząc zwracać poszczególną uwagę na swoje zmysły i sposób w jaki odbierają one to doświadczenie. 

Wzrok

Świąteczne potrawy cieszą także nasze oko. Warto poświęcić chwilę przyjrzenie się  temu, co mamy na talerzu. Na pewno gospodyni lub gospodarz włożył_ a wiele wysiłku i serca w piękne podanie i udekorowanie jedzenia. Niech oko nasyci się tym widokiem, nim przyjdzie czas na kolejne zmysły. Dostrzeżmy kolory, kształty chłonąc je wzrokiem tak, jakbyśmy widzieli je po raz pierwszy. Być może czymś zaskoczą nasze oczy? 

Zapach

Zmysł węchu w znacznym stopniu odpowiada za doznania smakowe. By to sprawdzić wystarczy zatkać nos i spróbować  jakiejś potrawy – często okazuje się kompletnie bez smaku. By pobudzić zmysł powonienia warto chwilę przed skosztowaniem poczuć aromat potrawy którą jemy, świadomie skierować na niego naszą uwagę. Możemy chłonąć wrażenia płynące nie tylko z aromatu  świątecznych pierniczków, ale też każdej innej potrawy. Możemy też spróbować poczuć zapach całego wigilijnego stołu: jakie wonie dominują? Jak się komponują? Czy ta kompozycja jest stała, czy ulega zmianom? 



Dotyk

Smak to nie jedyne źródło doznań. Możemy odczuwać także konsystencję i temperaturę potrawy. Wrażenia, jakie przynosi on naszemu podniebieniu, językowi. Świadomość można kierować także na proces przełykania czy wrażenia ze stopniowo wypełniającego się brzucha. W ten sposób zwiększamy szansę na dostrzeżenie i podążenie za pierwszymi sygnałami sytości.

Słuch

To zwykle najbardziej pomijany podczas jedzenia zmysł, a przecież jedzone potrawy także wydają dźwięki. Jak stuka łyżeczka o talerz pełen wigilijnego barszczu, jak strzelają pod zębami ziarenka kutii, jak chrupią orzeszki? Przez chwilę wsłuchujmy się w to bogactwo otaczających nas dźwięków.  

Smak

Jedząc jesteśmy zwykle najbardziej świadomi_e smaku potrawy. Możemy jednak zwiększyć te doznania kierując strumień uwagi na poszczególne komponenty, przyprawy czy smak każdego kęsa danej potrawy. Poczujmy całe bogactwo smaku w naszych ustach. 

Kiedy proponuję pacjent(k)om i uczestnikom szkoleń uważne jedzenie np. rodzynki okazuje się, że już jedna wystarczy, by przynieść ze sobą bogactwo doznań dla wszystkich zmysłów. Doznanie to zwykle zaskakuje i staje się inspiracją do ciekawych przemyśleń. Skoro jedna rodzynka wystarczy by tego doświadczyć, jakim  gejzerem doznań może stać się świąteczny posiłek?

Ewa Kruchowska

psycholożka dzieci i młodzieży, psychoterapeutka w trakcie czteroletniego szkolenia w nurcie CBT, trenerka kompetencji miękkich w tym Kreatywności i Kreatywnego Rozwiązywania Problemów, certyfikowana trenerka WenDo - samoobrony i asertywności dla kobiet i dziewczynek, wykładowczyni. Właścicielka i psycholożka Gabinetu Pomocy Psychologicznej i Rozwoju Osobistego „Do siebie” w Nowym Targu www.ewakruchowska.pl. Członkini Zespołu Interdyscyplinarnego ds. Przemocy. Pracuje w Punkcie Informacji i Wsparcia dla Osób Uwikłanych w Przemoc w Nowym Targu, w Gminnym Punkcie Konsultacyjnym ds. Profilaktyki, Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Narkomanii oraz jako wykładowczyni w Państwowej Podhalańskiej Wyższej Szkole Zawodowej. Współautorka czterech monografii naukowych. Specjalistka Zdrowego Zdrowia

1 komentarz

Zostaw komentarz

  • Świetny artykuł na temat praktyki UWAŻNOŚCI. W tym wypadku – chodzi o uważność w jedzeniu i świetnie to Pani opisała, prosto i jasno, krok po kroku. Uważność można trenować nie tylko w jedzeniu.